Wszyscy adepci chcący lepiej zrozumieć tajemnice taekwon-do oraz osoby przystępujące do egzaminu powinny skorzystać z poniższych pomocy:
- PODSTAWY TEORETYCZNE TKD dla stopni uczniowskich – skrypt_tkd B. Zdanuczyk
- NAZEWNICTWO, POZYCJE, POWIERZCHNIE – skrypt tkd_W. Brzozowskiego
- UKŁADY SZKOLENIOWE KUP: znaczenie, liczba ruchów, diagram, techniki – Układy szkoleniowe kup
- ZNACZENIE-UKLADOW-TAEKWON-1
- Pytania-TEORIA-egzamin-na-stopien-I-dan-1
- TECHNIKI-NOZNE
5 ZASAD TAEKWON-DO
Grzeczność
Grzeczność jest niepisaną zasadą zachowania. Jeden ze starożytnych nauczycieli filozofii uznał ją za sposób na uwydatnienie człowieczeństwa, dzięki czemu podtrzymywana jest harmonia w społeczeństwie. Adepci Taekwon-Do powinni być uprzejmi dla siebie i szanować innych. Powinni także odnosić się z szacunkiem do instruktora – pokłonić mu się przed i po zajęciach. Punktualne przyjście na zajęcia też jest aspektem grzeczności.
Uczciwość
Uczciwa osoba jest w stanie odróżnić dobro od zła. Musi mieć także świadomość, że należy odczuwać wyrzuty sumienia w przypadku popełnienia złego uczynku. Adepci Taekwon-Do powinni starać się być uczciwymi i żyć według przyjętych zasad moralnych. Przykładem braku uczciwości może być np. sytuacja gdy adept zdobywa kolejne stopnie tylko po to aby dowartościować się lub pokazać swoją siłę.
Wytrwałość
Wytrwałość oznacza bycie cierpliwym. Jedną z najważniejszych tajemnic osiągnięcia sukcesu w Taekwon-Do jest pokonanie wszelkich trudności poprzez wytrwałość. Konfucjusz powiedział: „Ten, kto jest niecierpliwy w sprawach błahych rzadko może osiągnąć sukces w sprawach wielkiej wagi”
Samokontrola
Ta zasada jest bardzo ważna zarówno w sali treningowej jaki i poza nią. Bez samokontroli adept Taekwon-Do jest jak zwykły uliczny awanturnik. Brak samokontroli może mieć katastrofalne skutki zarówno podczas walki treningowej jak i w życiu osobistym. Lao Tzu powiedział: „Silniejszy – jest to osoba, która wygrywa z samym sobą, a nie z kimś innym”.
Niezłomny Duch
Prawdziwy adept Taekwon-Do nie poddaje się nawet w obliczu niemożliwych do przezwyciężenia trudności. Wykazując niezłomność ducha można osiągnąć najbardziej trudne cele. Poważny adept będzie zawsze i za każdym razem skromny i szczery, ale gdy napotka niesprawiedliwość, zmierzy się z nią bez żadnego strachu czy wahania, niezależnie z kim przyjdzie mu się mierzyć i niezależnie od ilości przeciwników. Konfucjusz powiedział: „Aktem tchórzostwa jest jeśli ktoś widzi niesprawiedliwość i nie zareaguje”.
Sekrety treningu Taekwon-Do:
Ich przestrzeganie pozwala zrozumieć sens powstania i zastosowania technik taekwon-do i pomoże zbudować solidne podstawy u ćwiczących.
1. Każdy ruch ma swój cel, sposób wykonania i metodykę nauczania, które należy znać i zawsze o nich pamiętać.
2. Dystans (odległość) oraz kąty uderzeń i bloków powinny być tak dobrane, aby zapewnić jak największą ich efektywność. Walka polega na pokonaniu przeciwnika jednym ciosem (dotyczy walki realnej, a nie zawodów sportowych).
3. Każdy ruch rozpoczynamy ruchem wstecznym (technikę wykonujemy z zamachu – rozpędu wstecznego). Rozpoczętego ruchu nie zatrzymujemy, kontynuujemy wykonanie od początku do końca.
4. Wykonanie techniki wymaga jednego wydechu, z wyjątkiem ruchów połączonych. Prawidłowego oddychania należy uczyć od pierwszych zajęć, jest to niezbędne do uzyskania prawidłowej szybkości technik i ograniczenia zmęczenia. Wydech powinien być jak najkrótszy i rozpoczynać się w dolnej części brzucha.
5. Podczas przygotowania do wykonania techniki ramiona i nogi powinny być odpowiednio ugięte i rozluźnione. Zapewni to utrzymanie równowagi (przez obniżenie środka ciężkości ciała), płynność i harmonijne wykonanie ruchu.
6. Fala. Wykonanie ciosu, czy bloku z gwałtownym obniżeniem środka ciężkości dodaje ruchowi siły. Dzięki temu uzyskujemy złożenie wektorów bezwładności, masy ciała oraz siły pracujących rąk i nóg – w konsekwencji wzrost skuteczności techniki. W Taekwon-Do środek ciężkości ciała powinien przemieszczać się po linii sinusoidalnej.
7. Wydech, ruch rąk i nóg muszą być zakończone jednocześnie – w tym samym ułamku sekundy. W wykonanie techniki powinno być zaangażowane całe ciało. Ruch rozpoczynają duże grupy mięśniowe (wolniejsze), kończą mięśnie małe, lecz szybkie. W ruchu powinny brać udział także mięśnie brzucha i obręczy biodrowej.
TEORIA SIŁY
Stanowi w Taekwon-Do podstawę poprawności wykonywania technik. Uczy, jak w oparciu o właściwości motoryczne i budowę somatyczną uzyskać maksymalną siłę wykonywanego ruchu (techniki). Pozwala ćwiczącym wykorzystać potencjalne możliwości zgodnie z zasadami biomechaniki, fizjologii i psychologii. Teoria siły składa się z 6 elementów, które decydują o jakości techniki i wysokim stopniu siły fizycznej:
1. Siła reakcji
Zgodnie z III zasadą dynamiki Newtona każdej działającej sile przeciwdziała siła takiej samej wartości, lecz przeciwnie skierowana. Im mniejsza jest powierzchnia wykonująca uderzenie, tym skuteczność techniki jest większa. Siła akcji skoncentrowana jest na niewielkiej powierzchni atakującej lub blokującej kończyny wykonującego technikę, a siła reakcji rozkłada się na całe jego ciało znajdujące się w odpowiedniej do danej techniki pozycji i równowadze. Powoduje to rozbicie deski, obrażenia ciała przeciwnika bez wywołania podobnego efektu na atakującym.
2. Koncentracja
Odnosi się ona do kilku elementów:
- skupienie całej siły techniki na jak najmniejszej powierzchni
- udział w ruchu właściwych grup mięśniowych, odpowiednie napinanie i rozluźnianie mięśni
- koncentracja ciosu na wrażliwym punkcie ciała
- użycie odpowiedniej powierzchni uderzającej
- skupienie umysłu w trakcie wykonania techniki
3. Równowaga
Podstawowym warunkiem prawidłowego wykonania techniki jest zachowanie równowagi. Może być ona dynamiczna (w czasie przemieszczania się, zwrotów, wyskoków) lub statyczna (przyjęcie pozycji). Pionowy rzut środka ciężkości ciała musi znajdować się w obrębie obszaru podporu. Utrzymanie i odzyskanie równowagi umożliwia odpowiednie wykorzystanie sprężynowania kolan.
4. Kontrola oddechu
Bardzo ważne jest prawidłowe oddychanie. Każdą technikę wykonuje się z głośnym wydechem. Nagły i silny wydech napina mięśnie, zwiększa szybkość i siłę ruchu, któremu towarzyszy. Wykonując technikę należy łączyć wydech z fazą napięcia mięśni kończącą ruch. Wydech powinien być wykonywany ustami.
5. Masa
II zasada dynamiki Newtona mówi, że siła jest iloczynem masy i przyśpieszenia (F= m x a).
Maksymalną siłę można uzyskać zwiększając masę mięśni lub przyśpieszając wykonanie ruchu. Generał Choi Hong Hi opracował specyficzny model wykonania techniki, charakterystyczny dla Taekwon-Do:
- wykorzystanie sprężystości kolan (obniżenie środka ciężkości, co zapewnia wzrost siły) tzw. fala
- włączenie rotacyjnego ruchu bioder
6. Szybkość
Szybkość jest czynnikiem decydującym o ostatecznej sile uderzenia. Jest to zdolność do wykonywania ruchów w jak najmniejszych przedziałach czasu. Składają się na nią: czas reakcji, czas pojedynczego ruchu oraz częstotliwość ruchów.
Szybkość zależy od:
- czynników zewnętrznych (warunki otoczenia)
- wrodzonych predyspozycji
- stanu wytrenowania (poziom opanowania techniki, siła mięśni, poziom gibkości, wytrzymałość)
- stanu psychicznego (siła woli, motywacja, stan emocjonalny)
Ważne jest umiejętne unikanie zbędnych napięć mięśni i angażowanie odpowiednich mięśni dla danego ruchu. Czas trwania prawidłowo wykonanej techniki (przez zaawansowanego zawodnika) jest krótszy od czasu reakcji na nią. Ciosu, który nie jest sygnalizowany nie można zablokować.
(Gen. Choi Hong Hi, Encyklopedia Taekwon-Do, Tom I,II – opracowanie i tłumaczenie Igor Koczyrkiewicz Miński Klub Sportowy Taekwon-do)